Asya borsalarında ‘kara pazartesi: Fed ‘acil’ toplanacak mı?

ANKARA – Fed Temmuz ayı toplantısında faiz indirimi için eylülü işaret edilmesi ve ABD tarım dışı istihdam verilerinin beklenenden düşük gelmesi sonrasında küresel piyasalarda ‘kara pazartesi’ olarak adlandırılan bir çalkantı ve çöküş dalgası yaşanıyor. Tokyo’dan İstanbul’a uzanacak şekilde neredeyse her borsada periyodik aralıklarla devre kesiciler kullanılıyor. Özellikle Nikei 225’te yaşanan düşüş sonrası ABD Merkez Bankası (Fed), olağanüstü çağrı ile acil toplantı yapmasına ilişkin beklenti artıyor.

Fed, Temmuz ayı toplantısında politika faizini değiştirmeyerek yüzde 5,25-5,50 aralığında tuttu. Faiz kararı oybirliğiyle alındı. Kararın ardından Fed Başkanı Jerome Powell basın toplantısında yaptığı açıklamada verilere bağlı olmayı sürdürdüklerini belirtmiş, Eylül toplantısı için önceden alınmış bir karar olmadığını ancak faizleri düşürme noktasına doğru yaklaştıklarını söylemişti.

Piyasalardan gelen veriler karşında bugün acil olarak toplanacak Fed’den erken bir faiz indirimi beklenmiyor. Uzmanlar Fed’in “gelişmeleri izliyoruz, gereken yapılacak” açıklamasının piyasaları rahatlatacağına işaret ediyor. Fed’den bugün erken bir faiz indirimi beklenmiyor olmakla beraber, piyasa eylüldeki toplantıda olası bir indirim için yüzde 0.25 değil, yüzde 0.50’yi fiyatlamaya başladı.

JAPONYA BORSASI NİKKEİ 225’TE KARA PAZARTESİ

Japonya Borsası Nikkei 225, cuma günü açıklanan ABD tarım dışı istihdam verilerinin beklenenden düşük çıkması ve Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) Çarşamba günü gösterge faizini yüzde 0. 25’e çıkarması sonrasında sert bir düşüş dalgasına girdi. ABD Çalışma Bakanlığı’nın cuma günü açıkladığı verilere göre, ülkede istihdam artışı Temmuz ayında keskin bir şekilde yavaşladı ve işsizlik oranı 2021’den bu yana en yüksek seviyesine çıktı.

Bu açıklamanın ardından yen, dolar karşısında güçlendi. Bu iki olumsuz etki karşısında düşük dolar karşında düşük yen politikası uygulayan Japonya ekonomisi belirsizliğe adım attı ve bunun karşılığı borsadan geldi. Haftayı yüzde 5.8’lik düşüşle kapatan Nikkei 225, piyasaların açılmasıyla beraber düşüş eğilimini sürdürdü. Rekor satışların geldiği borsada düşüş oranı yüzde 12.4’ü gördü. Japonya borsasında yaşanan bu çöküş, Ekim 1987’deki ‘kara pazartesi’nde yaşanan yüzde 14,9’luk düşüşten günlük düşüş olarak kayıtlara geçti. Aralarında Mitsubishi, Mitsui and Co, Sumitomo ve Maruben gibi büyük şirketlerin olduğu hisselerde yüzde 10’lara varan düşüş en fazla emtia fiyatlarını etkilemiş görünüyor. Öte yandan düşüş eğiliminin Güney Kore ve Tavyan’da da görülmesi, küresel bir düşüş dalgası yaşanması endişesini artırıyor.

BORSA İSTANBUL’DA DEVRE KESİCİ KULLANILDI

Asya piyasalarında yaşanan sarsıntı küresel olarak neredeyse her borsayı etkiledi. Bunlardan biri de Borsa İstanbul’du. Haftaya sert başlayan endekste düşüşün yüzde 6.72’ye çıkması sonrasında devre kesici kullanıldı. 10.00-10.30 arasında devre kesici nedeniyle borsa da işlem yapılamadı. Borsanın açılması sonrası satışların sürmesiyle düşüş yüzde 7’nin üzerine çıktı ve ikinci defa devre kesici kullanıldı. Borsa İstanbul 10.55’te yeniden işlemlere açıldı.